Het geheim van Opti-flor laat zich moeilijk vangen. Grondleggers en neven Marco en René Hendriks kijken elkaar aan en denken na. ‘We werken aan constante kwaliteit en vernieuwing, vandaag en morgen”, legt René uit. “Het maakt niet uit waar je staat in onze organisatie, iedereen staat hier ten dienste van ons merk.” Twintig jaar geleden teelden zij nog volop tomaten, maar het ging steeds meer schuren om zich in de kostprijs gedreven markt te handhaven. Dus zochten ze uitdaging in het opkomende product phalaenopsis. In 1998 kochten ze voor deze teelt een bedrijf aan in Monster. Direct en nadrukkelijk kozen ze voor ontwikkeling van hun eigen merknaam Opti-flor. Dat was nog ruim voordat René het boek ‘Blue Ocean Strategy’ las, maar dat sloot wel aan op de zoektocht naar nog niet aangeboorde markten.

Steeds nieuwe ideeën

Bijna twintig jaar later is Opti-flor uitgegroeid tot marktleider en trendsetter in phalaenopsis. Afnemers vragen naar een orchidee van Opti-flor, voorzien van het herkenbare groene label met de merknaam. In de beginjaren waren het vooral de grootbloemige typen en de hoge kwaliteit die voor naam en faam zorgden. Inmiddels is het assortiment in breedte en diepte ontwikkeld. De collectie bestaat uit twintig productlijnen, van groot- tot kleinbloemig, van formeel gevormde bloemtakken langs stok of staaldraad tot losjes gebogen zoals de natuur het heeft bedacht. Een buitenbeentje en unicum is de Singolo-collectie, een éénbloemige phalaenopsis. “Dat is een verwijzing naar het venusschoentje, een orchidee die van nature ook één bloem heeft”, vertelt René. Heel recent is een nieuwe variant geïntroduceerd: een bloem met een gemarmerd uiterlijk. Behalve het zoeken naar steeds weer nieuwe variëteiten uit de duizend soorten die zij jaarlijks testen bedenken de neven en hun team nieuwe concepten. Zo ontwikkelden ze een watergeefsysteem, om consumenten langer te laten genieten van hun aankoop. Of bloem-bloem, een miniplantje in cadeauverpakking, om zomaar weg te geven. “We hebben de ambitie om ons productenpakket met passie verder te ontwikkelen. Dat doen we samen met onze medewerkers. Dat is een van de kernwaardes van ons bedrijf”, legt René uit.

Vaste relaties

Het bedrijf heeft in relatief korte tijd een grote professionaliseringsslag gemaakt. Inmiddels is de zevende locatie in bedrijf genomen. Als een olievlek breidt het bedrijf zich uit over het Westland, met inmiddels vestigingen in Monster, Poeldijk en Honselersdijk. “Wij hechten grote waarde aan onze vaste relaties”, vertelt Marco. “Met sommige leveranciers werken we al meer dan veertig jaar samen.” Niet de offerte is leidend, maar het vertrouwen in elkaar. Het bedrijf heeft een eigen projectontwikkelaar in dienst. Deze is continue bezig met vernieuwing en verbetering van processen. “Het is niet ons doel om de grootste te worden, maar wel de beste”, vinden de neven.

Duurzaamheid als leidraad

Opti-flor is een van de zeven aandeelhouders in het aardwarmteproject Vogelaer. Alle locaties zijn inmiddels aangesloten op deze warmtebron, waardoor 55% van de totale warmtevraag duurzaam is ingevuld. “Aanvullende warmte produceren we zelf met onze WKK’s”, legt Marco uit. “Uiteraard hebben we door het gebruik van aardwarmte een extra CO²-bron nodig. Die betrekken we van OCAP.” Het proceswater van deze kwekerij wordt volledig hergebruikt. Momenteel zijn ze bezig met de aanleg van ondergrondse wateropslag. “Duurzaamheid beperkt zicht niet tot energie, water en biologische bestrijding, want dat is vanzelfsprekend”, vinden Marco en René. “Het gaat veel verder. Het vakmanschap, de aandacht voor de menselijke kant van ons bedrijf, dát vinden wij belangrijk.”

Open en transparant

De eigenaren van Opti-flor zijn Marco en René Hendriks en Raymond van der Knaap. Samen met Klaas Vogel en Mark Grootscholten vormen zij het centraal managementteam. Iedere locatie heeft een eigen managementteam, dat bestaat uit drie personen voor product, verkoop en teelt.

Onder het motto ‘je wordt afgerekend op wat je doet’, weten de 230 medewerkers waar zij aan toe zijn binnen de organisatie. Er hangt een ‘Westlandse mentaliteit’, met een Loosduins tintje, zo geven ze zelf aan. Hard werken, maar wel veel vrijheid en ruimte voor creativiteit.  

Die creativiteit kan het bedrijf goed gebruiken voor haar ontwikkeling. “We hebben geen zelfsturende teams, maar de zelfstandigheid van onze mensen laat het wel zo werken”, vindt Marco. “Hoe dat is ontstaan weten we eigenlijk zelf niet zo goed. De sfeer is hier open en transparant en er is ruimte om door te groeien. Je proeft hier een echte familiecultuur. Onze vaders helpen bijvoorbeeld ook nog een handje mee.”

Onderdeel gemeenschap

De familie Hendriks is zeer bescheiden over de sociale kant van Opti-flor. Het is voor hen niet meer dan vanzelfsprekend om een onderdeel te vormen van de gemeenschap. René: “We hebben een paar jaar geleden de kas van sociale werkplaats Haegheflor overgenomen. In de wandelgangen hoorden we hoe de medewerkers hun dagelijkse doel en bezigheid misten. Daarom zijn we gaan samenwerken en is er ruimte binnen ons bedrijf voor mensen met een beperking.”

En andere samenwerking is er met Reakt van Parnassia. Dat is de plaats waar cliënten dagbesteding krijgen aangeboden, waarbij ze praktische hulp en de kans krijgen hun sociale netwerk te vergroten.

Veel scholieren weten de weg te vinden naar Opti-flor voor hun eerste bijbaantje. Marco: “Kinderen leren bij ons werken en verantwoordelijkheid dragen. Dat vinden wij belangrijk.” Ook stagiaires van MBO en HBO zijn meer dan welkom. Zo neemt Opti-flor ook deel in HortiHeroes, het platform dat jong talent begeleidt en tuinbouwondernemers verbindt met startups binnen en buiten de sector. Een eigen plekje in het World Horti Centrum in Naaldwijk zorgt er voor dat veel MBO-studenten op bezoek komen.

Marktgericht bedrijf

Dit jaar viert de familie Hendriks haar negentig jarig bestaan als tuinbouwbedrijf. “In die tijd is er veel gebeurd. We zijn veranderd van productiebedrijf naar marktgericht bedrijf. Intern hebben we veel processen moeten aanpassen, zodat we de twintig concepten met de vijf potmaten flexibel kunnen invullen en verwerken. Dat kostte veel energie, maar inmiddels zijn er geen problemen meer. 2012 was voor ons een kantelpunt, waarna alles op zijn plaats viel. Onze mensen hebben het goed opgepakt. Nu kunnen we onze energie stoppen in het versterken van ons merk.

Oordeel van de jury

De jury vindt Opti-flor een opvallend en vooraanstaand bedrijf in de sierteeltsector, vanwege de innovatieve concepten. Met haar bijzonder goed uitgewerkte marketingfilosofie is het bedrijf zeer onderscheidend. Er gaat een enorme dynamiek uit van de ondernemers. Samen stellen zij een doel en daar gaan ze ook voor. Het brede pallet aan producten en de bedrijfsvoering zijn goed met elkaar verbonden. De teams hebben dit proces efficiënt geautomatiseerd. Bovendien is er aandacht voor duurzame ontwikkelingen zoals het terugbrengen van de hoeveelheid verpakkingen en energiebesparing. Ook het personeelsbeleid van Opti-flor is een voorbeeld voor bedrijven in de sector. Er is veel aandacht voor de ontwikkeling van young potentials door middel van de ‘Young Green Creating Heroes’ en de ‘Young Strategie Group’. Er is voor alle medewerkers een persoonlijk ontwikkelplan. Opti-flor is participant van het nieuwe World Horti Center om MBO onderwijs te binden aan het bedrijf.